ZDROWIE : WĄTRÓBKA I NERKI

Wątróbka i nerki należą do mało lubianej grupy podrobów, co sprawia, że nie goszczą zbyt często na polskich stołach. Sprawdźmy więc, jakie składniki odżywcze są w nich ukryte.

Dlaczego wątróbka i nerki są tak pożywne ?

• zawartość mikroelementów i witamin (zaopatrywanie przez krew krążącą w organizmie zwierząt)
• brak toksycznych dla organizmu substancji (organy oczyszczające krew)
• niszczenie starych czerwonych krwinek (wątróbka)
• przechowywanie nadmiaru substancji odżywczych (wątróbka)

ZALETY :

• bogactwo składników odżywczych
• oryginalny smak
• szerokie zastosowanie
• mała zawartość tłuszczów nasyconych

WADY :

• unikanie przez kobiety ciężarne
• przyczynianie się do powstawania kamieni nerkowych lub napadu dny moczanowej (puryny)
• duża zawartość cholesterolu

PRZECHOWYWANIE :

• lodówka : 1-2 dni
• zamrażarka : 3-4 miesiące

Jakie składniki odżywcze zawierają ?

• witamina A
• witamina B12
• witamina C
• miedź
• folany
• selen
• żelazo
• cynk
• niacyna
• fosfor

Do czego przydatne są nam witaminy z grupy B ?

• wspomaganie przemiany materii
• uczestniczenie w przemianie białek, tłuszczów, węglowodanów w energię (B3)
• metabolizm węglowodanów i rozkład glikogenu = glukoza przechowywana w mięśniach (B6)
• wytwarzanie erytrocytów (B12)

Dlaczego potrzebujemy żelaza ?

• składnik hemoglobiny czerwonych krwinek
•  transport i uwalnianie tlenu w organizmie
• zapobieganie niedokrwistości

Dlaczego tak ważna jest witamina A i cynk ?

• wspomaganie pracy układu odpornościowego
• obrona przed drobnoustrojami oraz toksynami
• zapobieganie infekcjom, grypie, przeziębieniom
• ochrona przed zniszczeniami dokonywanymi przez wolne rodniki
• prawidłowe funkcjonowanie leukocytów = białych krwinek

Składniki odżywcze w wątróbce i nerkach (60 g)

1. Wątróbka :

• energia (134 kcal)
• białko (17 g)
• tłuszcz całkowity (7 g)
• niacyna (10 mg)
• miedź (9,5 mg)
• żelazo (6 mg)
• cynk (3 mg)

2. Nerki :

• energia (82 kcal)
• białko (16 g)
• tłuszcz całkowity (2 g)
• niacyna (6 mg)
• miedź (0,2 mg)
• żelazo (5 mg)
• cynk (2 mg)

Może jakieś sposoby na podroby ?

1. Pasta - na oliwie zrumienić posiekane wątróbki drobiowe; przełożyć do wysokiej miski; dodać śmietanę; zmiksować za pomocą blendera
2. Kebab - wymieszać jasny sos sojowy z drobno posiekanym czosnkiem i imbirem; wątróbkę jagnięcą pokroić w kostkę; marynować 3 godziny; nadziać na patyczki bambusowe; zgrillować
3. Gulasz - na oliwie zrumienić posiekaną cebulę; dodać pokrojoną w kostkę wołowinę oraz grubo siekane nerki jagnięce; zrumienić; oprószyć mąką; zalać bulionem wołowym; gotować na wolnym ogniu; doprawić
4. Sałatka - wymieszać sok z cytryny z posiekanym czosnkiem i natką pietruszki; pokrojoną w kostkę wątróbkę marynować 3 godziny; kapustę pekińską poszatkować; dodać pokrojoną w paski grillowaną paprykę, kukurydzę, pikle; wymieszać;wątróbkę upiec na grillu; dodać do sałatki; wymieszać z sosem vinaigrette
5. Z patelni - wątróbkę jagnięcą pokroić w grube plastry; smażyć do zrumienienia na rozgrzanej oliwie; na patelni zrumienić posiekaną cebulę i boczek; oprószyć mąką; dodać bulion drobiowy; zagęścić sos; dodać wątróbkę; podsmażyć

WSCHODZĄCE SŁOŃCA

"Wschodzące słońca" to nic innego jak kotleciki ryżowe z pikantną nutą, których recepturę chciał poznać jeden z czytelników fanpage'a (www.facebook.com/integracjasmakow) będący na diecie ryżowej.
Tak, nie pomyliłam się - dieta ryżowa jest nieco mniej znana w Polsce, ale bardzo zdrowa dla naszego organizmu. Osoby ograniczające posiłki z dodatkiem ziemniaków, a zastępujące je ryżem(dzikim, czerwonym, brązowym) obniżają tym samym poziom cholesterolu we krwi, pozytywnie wpływają na pracę serca, dostarczają odpowiedniej ilości błonnika, potasu, magnezu (zapewnienie uczucia sytości, brak poczucia głodu). Ponadto dieta ta jest niskokaloryczna, uboga w sód oraz zbędne tłuszcze.
Powiedzmy, że to tak ku zaspokojeniu ciekawości ludzkiej - wschodzące słońca idealnie komponują się z mięsem, rybami, sałatkami, tortillami czy też rozmaitymi sosami.

SKŁADNIKI:

• ryż jaśminowy (500 g)
• pomidor (4 sztuki)
• czosnek (2 ząbki)
• jajo (1)
• wiórki kokosowe (50 g)
• mąka orkiszowa (200 g)
• kasza manna (200 g)
• olej rzepakowy
• przyprawy : kurkuma, chili pepperoncini, szałwia

PRZYGOTOWANIE :

1. Ryż ugotować zgodnie z przepisem na opakowaniu.
2. Ugotowany ryż odcedzić i przełożyć z woreczka do miski.
3. Pomidory pokroić w drobną kostkę.
4. Czosnek posiekać.
5. Na patelni rozgrzać tłuszcz.
6. Pokrojone pomidory krótko przesmażyć z czosnkiem.
7. Do miski z ryżem dodać podsmażone pomidory, wiórki kokosowe, jajo, mąkę orkiszową, kaszę manną oraz przyprawy.
8. Całość wyrobić ręką na zwartą masę.
9. Z tak przygotowanej masy formować kotleciki (wielkość i kształt wedle uznania)
10. Gotowe kotlety smażyć na rozgrzanym tłuszczu na złoto.
11. Nadmiar oleju odsączyć za pomocą ręcznika papierowego.
12. (ostatnie zdjęcie przedstawia jeden z wielu przykładów wykorzystania kotlecików : lunchbox zawierający WSCHODZĄCE SŁOŃCA, marynowany i pieczony ser camembert oraz ogórki domowe)

SMACZNEGO !

ZDROWIE : BIAŁE RYBY

Jak dzielimy ryby ?

• chude : 2% tłuszczu : dorsz, sola, mintaj, flądra, pstrąg, morszczuk, okoń
• tłuste : 5-15 % tłuszczu : łosoś, makrela, śledź, tuńczyk, ryba maślana
• ryby chude - mięso białe, łagodniejszy smak

Dlaczego potrzebujemy białych ryb ?

• źródło chudego białka : 15-20 %
• mniejsza zawartość tłuszczów nasyconych niż inne źródła białka zwierzęcego (mniej dostarczonej energii)
• bogactwo witamin z grupy B
• zawartość selenu, żelaza, cynku
• dobre źródło jodu - prawidłowa praca tarczycy
• niewielka zawartość sodu
• bogactwo tłuszczów jednonienasyconych (w tym także omega-3) - prawidłowa praca serca

ZALETY :

• odpowiednie dla osób dbających o linię
• wysoka zawartość białka, tłuszczy omega-3, selenu, jodu, żelaza, cynku
• niska zawartość sodu
• ogólnodostępność na rynku

WADY :

• możliwość uczulania

PRZECHOWYWANIE :

• świeże ryby : lodówka : szczelnie zamknięte naczynie : 2-3 dni
• mrożone ryby chude : zamrażarka : 6 miesięcy
• mrożone ryby tłuste : zamrażarka : 3 miesiące

Jak ryby wpływają na zdrowie serca ?

• zawartość kwasów omega- 3
• korzystny wpływ na pracę serca
• utrzymanie prawidłowego rytmu serca
• obniżenie ciśnienia krwi
• zapobieganie nadmiernej krzepliwości krwi
• redukcja poziomu cholesterolu (brak gromadzenia w ścianach tętnic)
• zmniejszenie ryzyka zawału serca i udaru mózgu

Wpływ jedzenia białych ryb na proces odchudzania :

• mała zawartość tłuszczu i kalorii
• dostarczenie wysokiej jakości białka - zaspokojenie apetytu i utrzymanie prawidłowej masy mięśniowej
• silne mięśnie = zwiększone spalanie tłuszczów

Białe ryby, a wpływ na pracę mózgu :

• DHA = jedna z form kwasu omega-3 = prawidłowy rozwój i działanie układu nerwowego
• ochrona przed ADHD, chorobą Alzheimera i chorobą Parkinsona
• zapobieganie depresji
• ochronny wpływ na mózg osób starszych
• spowolnienie rozwoju demencji starczej

Ile należy jeść ryb w ciągu tygodnia ?

• 2 - 3 posiłki
• jedna porcja = od 80 do 150 g 

Składniki odżywcze w 100 g ryb (pstrąg, mintaj, dorsz, okoń)

1. Pstrąg :

•  energia : 97 kcal
•  białko : 19,2 g
•  tłuszcze ogółem : 2,1g (nienasycone : 1,7g)
•  kwasy omega-3 : 0,22 g

2. Mintaj :

• energia : 73 kcal
• białko : 16,6 g
• tłuszcze ogółem : 0,6 g (nienasycone : 0,5 g)
• kwasy omega-3 : 0,22 g

3. Dorsz : 

• energia : 78 kcal
• białko : 17, 7 g
• tłuszcze ogółem : 0,7 g (nienasycone : 0,6 g)
• kwasy omega-3 : 0,21 g

4. Okoń :

• energia : 82 kcal
• białko: 18,4 g
• tłuszcze ogółem : 0,8 g (nienasycone : 0,6 g)
• kwasy omega-3 : 0,12 g

Kilka pomysłów na białe ryby :

1. Chrupiący filet - skórę filetu rybnego posypać solą morską; odstawić na 10 minut; na patelni rozgrzać tłuszcz; smażyć rybę skórą do dołu 2 minuty; przełożyć do piekarnika; upiec
2. Po azjatycku - ułożyć 4 filety rybne w naczyniu żaroodpornym; posypać posiekaną szalotką; dodać imbir; skropić 2 łyżeczkami oleju sezamowego; skropić 2 łyżkami sosu sojowego; włożyć naczynie do nastawionego na 160 stopni Celsjusza piekarnika; piec 15 minut
3. Curry - na rozgrzanym tłuszczu podsmażyć plasterki czerwonej cebuli z curry; dodać pokrojone pomidory; dolać biały ocet; zagotować; dodać pokrojoną w kostkę białą rybę; poddusić; pod koniec dodać posiekaną kolendrę
4. Zupa - na oliwie z oliwek podsmażyć posiekaną cebulę i czosnek; dodać liść laurowy, skórkę pomarańczową; dodać krojone pomidory z puszki; zalać bulionem rybnym; zagotować; dodać pokrojoną w kostkę białą rybę; gotować 5 minut; dodać posiekaną natkę pietruszki
5. Marchewkowe - blachę wyłożyć papierem do pieczenia; ułożyć filety z białej ryby; przykryć tartą marchewką; dodać posiekaną cebulkę; doprawić słodką papryką; skropić sosem sojowym;piec w piekarniku nagrzanym do 200 stopni Celsjusza około 12 minut

ZDROWIE: TYMIANEK

Tymianek i jego gatunki :

• 60 różnych odmian (francuski, srebrzysty, cytrynowy, pomarańczowy)
• bardzo małe liście o pofalowanym, wydłużonym, owalnym kształcie
• wierzch listków szarozielony, natomiast ich spód srebrzystobiały
• tymianek, gałązki natki pietruszki, liść laurowy = francuski bouquet garni (mieszanka ziół używana do zup, gulaszy, bulionu)
• świeży lub suszony
• delikatny aromat

ZALETY :

• właściwości antybakteryjne
• dostępność na rynku
• zawartość dużej ilości przeciwutleniaczy
• dobroczynny wpływ na drogi oddechowe
• wzmacnianie odporności

WADY :

• niewielkie ilości w potrawach = niewielkie dawki składników odżywczych

PRZECHOWYWANIE :

• świeży tymianek : lodówka : owinięcie w lekko wilgotny ręcznik papierowy
• suszony tymianek : chłodne miejsce : szczelnie zamykany, szklany pojemnik(maksymalnie 6 miesięcy)

Jakie składniki odżywcze zawiera tymianek ?

• potas(normalizacja rytmu serca, stabilizacja ciśnienia krwi, wspomaganie procesów przemiany materii, regulacja tempa bicia serca, udział w przewodnictwie nerwowym,zapobieganie obrzękom, wpływ na równowagę kwasowo-zasadową)
• wapń(działanie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne, antyalergiczne, wspomaganie procesów przemiany materii,prawidłowe skurcze mięśni,budulec kości i zębów, udział w procesie krzepnięcia krwi)
• błonnik(usprawnianie przewodu pokarmowego, zmniejszanie uczucia głodu, ochrona przed żylakami odbytu,polipami,zaparciami,nowotworami jelit, pobudzenie wydzielania śliny, zmniejszenie wartości energetycznej posiłku,ochrona śluzówki żołądka, zapobieganie przyswajania metali ciężkich z pożywienia, hamowanie rozwoju bakteri Salmonelli)
• olejki eteryczne(zapobieganie powstawania siniaków,pomoc w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi, wpływ na pracę serca, obniżanie poziomu cholesterolu, pomoc w oczyszczaniu dróg moczowych, zbawienny wpływ na wzrok)
• kwas rozmarynowy(spowolnienie procesów starzenia, wspomaganie procesów regeneracyjnych,zapobieganie wirusowi opryszczki,pomoc w walce z astmą oskrzelową i chorobą wrzodową,działanie uspokajające i odprężające)
• luteolina(działanie moczopędne, zapobieganiu zachorowaniu na reumatoidalne zapalenie stawów, spowalnianie procesu starzenia, ochrona mózgu przed utratą pamięci i spowolnieniem reakcji,działanie przeciwzapalne, pomoc w profilaktyce autyzmu i choroby Alzheimera)
• tymol(działanie przeciwkaszlowe, odkażanie organizmu, pobudzanie ukrwienia jelit i żołądka, działanie przeciwpasożytnicze)
• beta - karoten(spowolnienie procesów starzenia, wzrost kości i włosów, obniżenie stężenia cholesterolu we krwi, ochrona przed infekcjami, zmniejszenie ryzyka zachorowań na nowotwór krtani, wargi i przełyku)

Jak tymianek chroni komórki przed uszkodzeniem ?

• zwiększenie udziału korzystnych kwasów tłuszczowych w błonach komórkowych starzejących się komórek
• działanie przeciwutleniające
• spowalnianie procesu starzenia się komórek mózgowych

Jak tymianek wpływa na kaszel i przeziębienie ?

• łagodzenie dolegliwości układu oddechowego
• zmniejszenie trudności w odkrztuszaniu
• obecność olejków eterycznych tj. karwakol, borneol, gamma-terpinen, p-cymen i tymol = klucz do zdrowotnego działania tymianku 
• zapobieganie zapaleniom oskrzeli

Tymianek jako naturalny środek antybakteryjny :

• powstrzymywanie rozwoju gronkowca złocistego, bakterii Bacillus subtisis, bakterii Escherichia coli, bakterii Shigella sonnei
• naturalny środek konserwujący
• działanie przeciwbakteryjne
• działanie przeciwgrzybicze

Wartość odżywcza w łyżeczce świeżego tymianku (5g) :

• energia : 0,7 kcal
• błonnik : 0,1 g
• żelazo : 0,1 mg
• wapń : 3 mg
• magnez : 1 mg
• potas : 5 mg

Kilka sposobów na wykorzystanie tymianku w potrawach :

1. Pieczone warzywa - w naszyniu żaroodpornym ułożyć grubo pokrojone ziemniaki i marchew pokrojoną w słupki; skropić oliwą z oliwek; posypać listkami tymianku i posiekanym czosnkiem; nastawić piekarnik na 180 stopni Celsjusza; piec warzywa do miękkości
2. Kotleciki - do miski przełożyć zmieloną baraninę, posiekany tymianek i czosnek, pokruszony miękisz chleba graham i jajo; dobrze wyrobić rękoma na gładką masę; uformować z niej kotleciki; smażyć na oliwie
3. Ruloniki - na arkusz papieru do pieczenia wyłożyć filet z dorsza; posmarować łyżką masła; ułożyć gałązkę tymianku; skropić sokiem z cytryny; posypać solą morską i świeżo zmielonym czarnym pieprzem; nastawić piekarnik na 180 stopni Celsjusza; z ryby utworzyć rulonik; piec 10 minut
4. Orzechy - w misce wymieszać szklankę orzechów nerkowca, włoskich, ziemnych i pistacjowych; dodać 15 g posiekanego tymianku, 5 g chilli w płatkach, 15 g brązowego cukru i odrobinę oliwy; dobrze wymieszać; nastawić piekarnik na 180 stopni Celsjusza; orzechy rozłożyć równomiernie na blasze do pieczenia; prażyć 10 minut
5. Kurczak - nastawić piekarnik na 180 stopni Celsjusza; w misce wymieszać kaszę manną, posiekany tymianek i starty parmezan;filety z piersi kurczaka oprószyć mąką z solą; zanurzyć w jaju; obtoczyć w przygotowanej panierce; ułożyć na blasze; piec do zrumienienia

ZDROWIE : SZAŁWIA

Czym jest szałwia ?

• mały, wieloletni krzew o sztywnych pędach
• szarozielone liście ze srebrzystym połyskiem
• rejon Morza Śródziemnego
• mocny aromat
• świeże lub suszone liście - zastosowanie w celach kulinarnych

ZALETY :

• bogactwo przeciwutleniaczy
• zawartość witaminy K
• działanie przeciwzapalne
• wspomaganie pamięci i zapobieganie jej utracie
• wspomaganie pracy mózgu

WADY :

• nieodpowiednia dla osób spożywających leki przeciwzakrzepowe

PRZECHOWYWANIE :

• świeża szałwia : lodówka : zawinięcie w wilgotną ściereczkę oraz przełożenie do foliowej torebki
• suszona szałwia : chłodne miejsce : szklany, szczelnie zamykany pojemnik (maksymalnie 6 miesięcy)

Jakie składniki odżywcze zawiera szałwia ?

• olejki eteryczne - flawonoidy - apigenina, diosmetyna, luteolina(zapobieganie powstawania siniaków,pomoc w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi, wpływ na pracę serca, obniżanie poziomu cholesterolu, pomoc w oczyszczaniu dróg moczowych, zbawienny wpływ na wzrok)
• kwasy fenolowe - kwas rozmarynowy(spowolnienie procesów starzenia, wspomaganie procesów regeneracyjnych,zapobieganie wirusowi opryszczki,pomoc w walce z astmą oskrzelową i chorobą wrzodową,działanie uspokajające i odprężające)
• beta- karoten (spowolnienie procesów starzenia, wzrost kości i włosów, obniżenie stężenia cholesterolu we krwi, ochrona przed infekcjami, zmniejszenie ryzyka zachorowań na nowotwór krtani, wargi i przełyku)
• luteina i zeaksantyna(zapobieganie zachorowaniom na zwyrodnienie plamki żółtej, zaćmę, zwyrodnienie barwnikowe siatkówki, ochrona przed promieniowaniem UV, zmniejszenie ryzyka nowotworu jajników, piersi, szyjki macicy, płuc, skóry)
• witamina K(właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwbólowe, przeciwzapalne)

Czy szałwia może poprawić funkcjonowanie mózgu ?

• poprawa pamięci krótkotrwałej
• zapobieganie utracie pamięci w przypadku choroby Alzheimera (szałwia czerwonokorzeniowa)
• wpływ na pracę mózgu

Wpływ szałwii na objawy menopauzy :

• zmniejszenie dolegliwości zwanej "zimnymi potami"
• zmniejszenie nagłych napadów gorąca

Dlaczego potrzebujemy witaminy K ?

• wytwarzanie białek (protrombiny) umożliwiających krzepnięcie krwi
• wpływ na gojenie się ran
• wspomaganie procesów mineralizacji kości
• zmniejszenie ryzyka zachorowań na nowotwory jelita
• zapobieganie biegunkom

Składniki odżywcze w jednej łyżeczce suszonej szałwii (5g) :

• energia : 2 kcal
• wapń : 12 mg
• magnez : 3 mg
• potas : 7 mg

Kilka pomysłów na wykorzystanie szałwii w kuchni :

1. Pieczony kurczak - na oliwie z oliwek podsmażyć posiekaną cebulę, 100 g pokrojonej szynki i 2 łyżki posiekanej szałwii; wymieszać z 2 pokruszonymi bułkami pełnoziarnistymi i jajem; takim nadzieniem nafaszerować tuszkę kurczaka; nastawić piekarnik na 180 stopni Celsjusza; związać udka kurczaka nicią kuchenną; piec około 75 minut
2. Cielęcina - sznycle cielęce doprawić solą i pieprzem; z obydwu stron oprószyć mąką; na środku każdego sznycla ułożyć 2 listki szałwii; zawinąć cielęcinę szynką prosciutto; smażyć na rozgrzanej oliwie
3. Napój herbaciany - do dzbanka z wrzątkiem włożyć liście szałwii i mięty; dodać sok z cytryny; odstawić na 5 minut; dosłodzić miodem
4. Jagnięcina - kotlety jagnięce obsypać obficie solą morską, czarnym pieprzem i posiekaną szałwią; smażyć na oliwie
5. Schab - w miseczce wymieszać bułkę tartą, starty parmezan i posiekaną szałwię; kotlety schabowe obtoczyć w mące, jaju i przygotowanej panierce; smażyć na oliwie

ZDROWIE : OREGANO

Czym jest oregano ?

• "radość góry" - tłumaczenie z języka greckiego
• lebiodka pospolita
• dziki majeranek
• nieduży, rozgałęziony krzew
• małe, owalne, szaro-zielone listki
• niewielkie białe lub różowe kwiatki
• silny aromat
• dania śródziemnomorskie i meksykańskie (ciepła, wonna nuta)

ZALETY :

• działanie przeciwutleniające
• działanie antybakteryjne
• wspomaganie diety odchudzającej
• wzbogacanie smaku posiłków
• popularność na rynku

WADY :

• nieregularne używanie nie wnosi do diety wielu wartościowych składników 

PRZECHOWYWANIE :

• świeże oregano : lodówka : zawinięcie w wilgotny ręcznik papierowy
• świeże oregano : zamrażarka : szczelnie zamykane, plastikowe pojemniki
• suszone oregano : ciemne i suche miejsce : szczelnie zamykany, szklany pojemnik

Składniki odżywcze zawarte w oregano :

• witamina C(przyspieszenie gojenia się ran, zapobieganie złamaniom i siniakom, wspomaganie metabolizmu, pomoc w profilaktyce niedokrwiennej choroby serca, wspomaganie układu odpornościowego,wspomaganie wchłaniania żelaza)
• wapń(działanie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne, antyalergiczne, wspomaganie procesów przemiany materii,prawidłowe skurcze mięśni,budulec kości i zębów, udział w procesie krzepnięcia krwi)
• mangan(wpływ na libido, sprawność seksualną, płodność, niezbędny składnik kości, prawidłowa praca układu nerwowego,prawidłowe funkcjonowanie mózgu, ułatwienie wchłaniania i magazynowania żelaza, dobroczynny wpływ na stan skóry)
• potas(normalizacja rytmu serca, stabilizacja ciśnienia krwi, wspomaganie procesów przemiany materii, regulacja tempa bicia serca, udział w przewodnictwie nerwowym,zapobieganie obrzękom, wpływ na równowagę kwasowo-zasadową)
• żelazo(składnik hemoglobiny i mioglobiny, odpowiednie dotlenienie organizmu, prawidłowe funkcjonowanie systemu odpornościowego, spowolnienie procesu starzenia się skóry, utrzymanie odpowiednich funkcji intelektualnych, produkcja krwinek czerwonych)
• cynk(składnik wielu białek, odtruwanie organizmu, wpływ na stan skóry,włosów i paznokci,niezbędny do prawidłowego funkcjonowania insuliny,regulacja układu odpornościowego,prawidłowy wzrost i rozwój dzieci, prawidłowe odczuwanie smaków i zapachów,stabilizacja układnu kostnego)

Oregano a działanie antybakteryjne :

• zawartość olejków lotnych
• zawartość tymolu i karwakolu - hamowanie rozwoju bakterii (gronkowiec złocisty)
• zapobieganie infekcjom dróg oddechowych
• zapobieganie problemom ze strony przewodu pokarmowego

Zawartość przeciwutleniaczy w oregano :

• tymol i kwas rozmarynowy - neutralizacja wolnych rodników, zapobieganie uszkodzeniom komórek spowodowanym działaniem tlenu
• mierzenie częstotliwości działania (1 g rośliny) : 42 razy silniej niż jabłka, 30 razy silniej niż ziemniaki, 12 razy silniej niż pomarańcze, 4 razy silniej niż borówki amerykańskie

W jaki sposób oregano wspomaga dietę odchudzającą ?

• wzbogacenie "nudnego i mdłego" (często wyobieranego przez osoby odchudzające się)jadłospisu 
• zastępowanie soli w diecie
• mała kaloryczność zioła
• wspomaganie procesów przemiany materii

Wartość odżywcza 2 łyżeczek (zalecana porcja tygodniowa) suszonego oregano:

• energia : 11 kcal
• błonnik : 1,5 g
• witamina C : 2 mg
• wapń : 56 mg
• potas : 60 mg
• żelazo : 1,6 mg
• cynk : 0,2 mg

Kilka pomysłów na potrawy z oregano :

1. Kurczak - w misce wymieszać 5 g posiekanego oregano z 45 g masła; nastawić piekarnik na 180 stopni Celsjusza; mieszankę maślaną rozsmarować pod skórą na piersi kurczaka; skropić mięso sokiem z cytryny; połówki cytryny włożyć do kurczaka; piec 85 minut
2. Pizza - przygotować ciasto na pizzę według podstawowego przepisu; na spodzie rozsmarować własnoręcznie przygotowany sos pomidorowy; ułożyć tuńczyka z puszki, posiekaną cebulę i mozzarellę; upiec; posypać świeżym oregano
3. Makaron - makaron spaghetti ugotować i odcedzić; bakłażana pokroić w kostkę i podsmażyć na patelni grillowej; dodać makaron, posiekane oregano, płatki chilli, 2 ząbki czosnku; dodać kawałki wędzonego łososia; obficie polać oliwą z oliwek z dodatkiem bazylii; podsmażyć; zdjąć z patelni; posypać startym parmezanem
4. Jagnięcina - nastawić piekarnik na 160 stopni Celsjusza; w miseczce wymieszać posiekane oregano, czosnek i oliwę z oliwek; udziec jagnięcy natrzeć mieszanką; zawinąć w dwie warstwy pergaminu; piec 3 godziny
5. Krewetki - nastawić piekarnik na 180 stopni Celsjusza; obrane i oczyszczone krewetki przełożyć do naczynia żaroodpornego; posypać posiekanym oregano, rozgniecionym czosnkiem; dodać pokrojony w kostkę ser feta; skropić oliwą z oliwek; piec do zyskania różowego koloru; podawać z cytryną

ZDROWIE : KMIN RZYMSKI

Co to za przyprawa ?

• często mylony z kminkiem
• podłużne, żółto - brązowe nasiona
• orzechowy, lekko pieprzowy smak
• kuchnia indyjska i bliskowschodnia
• olejek z kminu rzymskiego - likiery
• składnik przyprawy "curry"

ZALETY : 

• ułatwianie trawienia
• ochrona przed rozwojem nowotworów
• kontrola poziomu glukozy we krwi
• korzystny wpływ na samopoczucie diabetyków
• wszechstronne użycie (w wielu kuchniach świata)

WADY :

• napromieniowanie podczas procesów usuwających skażenia (produkt zagraniczny)

Jaką ma wartość odżywczą ?

• bogactwo mikroelementów : wapń, mangan, żelazo
• niewielkie zużycie w potrawach (około 2 g) = niewielkie zyski składników odżywczych

Czy kmin może pomagać w kontroli cukrzycy ?

• zmniejszenie wzrostu poziomu glukozy we krwi tuż po posiłku
• smakowe wzbogacenie diety diabetyków
• wspomaganie kontroli poziomu glukozy

Czy przyprawa ta wspomaga trawienie ?

• stymulacja wydzielania enzymów trzustkowych
• prawidłowe trawienie i przyswajanie składników odżywczych w jelitach
• działanie bakteriobójcze - Helicobacter pylori (bakterie odpowiadające za powstawanie wrzodów żołądka oraz dwunastnicy)

Czy kmin faktycznie może chronić przed nowotworami ?

• ochrona przed rozwojem guzów żołądka i wątroby
• niszczenie rakotwórczych wolnych rodników
• wzmacnianie działania enzymów wątrobowych
• unieszkodliwianie substancji odżywczych
• bogactwo produktów roślinnych = pomoc w profilaktyce chorób nowotworowych

Wartość odżywcza w łyżeczce kuminu (5g) :

• energia : 8 kcal
• wapń : 20 mg
• potas : 38 mg
• żelazo : 1,4 mg

Kilka sposobów na kmin rzymski :

1. Kotlety jagnięce - w miseczce wymieszać łyżeczkę kminu, nasiona sezamu, słodką paprykę i sól morską; mieszanką dokładnie obsypać kotlety jagnięce; usmażyć na patelni grillowej; pod koniec skropić sokiem z limonki
2. Tosty - w miseczce wymieszać 2 łyżeczki kminu, nasion sezamu, tymianku i połowę łyżeczki chilli; chleb pełnoziarnisty pokroić na grube pajdy; posmarować kromki oliwą z oliwek i posypać mieszanką przypraw; zrumienić w piekarniku nagrzanym do 180 stopni Celsjusza
3. Warzywa - wymieszać pomidory, cukinię i dynię z całymi ząbkami czosnku, nasionami kminu i sezamu oraz oliwą z oliwek; piec w piekarniku nagrzanym do 180 stopni Celsjusza; po upieczeniu skropić sokiem z cytryny; posypać solą morską i czarnym, świeżo zmielonym pieprzem
4. Kurczak - połączyć 3 łyżki masła, 2 łyżeczki kminu, 2 rozgniecione ząbki czosnku i łyżkę soku z cytryny; natrzeć mieszanką kurczaka i odstawić na 20 minut; nagrzać piekarnik na 180 stopni Celsjusza; piec kurczaka około 1 godziny i 15 minut
5. Dip - pokroić marchew; ugotować w bulionie warzywnym do miękkości; odparować; zmiksować z kminem

ZDROWIE : PRZYPRAWY ŚWIATA

W kolejnych kilku postach zajmę się przyprawami, ponieważ nadają one potrawom bezcenny smak i aromat tylko wtedy, gdy są odpowiednio przez nas użyte. Dodatkowo wspomagają wiele procesów zachodzących w naszych organizmach i często mają właściwości lecznicze.

Skąd pochodzą "przyprawy świata"?

• rośliny występujące w gorącym i wilgotnym klimacie
• hodowanie w innych regionach powodowane dużym popytem
• różnorakie części roślin
• korzeń - imbir, kurkuma, galangal
• liście - wawrzyn, kaffir
• kwiaty - goździk
• owoce - pieprz, gałka muszkatołowa
• kora - cynamon

Zalety stosowania przypraw :

• ułatwianie przyswajania ciężkostrawnych potraw
• posiadanie właściwości leczniczych
• zamiennik soli
• mała kaloryczność
• nadawanie potrawom oryginalnego smaku oraz wyrazu

Wady stosowania przypraw :

• niecodzienny smak orientalnych przypraw 
• szybkie "wietrzenie"

Przechowywanie przypraw :

• szklane pojemniki
• szczelne zamknięcie
• ochrona przed wilgocią, światłem i wysoką temperaturą

Jak najlepiej wykorzystać dostępne przyprawy ?

1. Gałka muszkatołowa  - mięsa, pasztety, desery, pierniki, wina
2. Liść laurowy - zupy, sosy, mięsa pieczone
3. Pieprz czarny - sosy, potrawy mączne, zupy, mięsa smażone, ryby
4. Drzewko limonki kaffir - ryba, drób, potrawy typu curry, bouquet garni

Ile należy jeść przypraw ?

• umiar w użyciu - niebezpieczne działanie dużych ilości
• gałka muszkatołowa : powyżej 60 g : konwulsje, palpitacje serca, nudności, odwodnienie, bóle mięśni
• pieprz czarny : palenie w żołądku

Działanie lecznicze przypraw :

• goździki - eugenol - uśmierzanie bólu, działanie rozkurczowe
• gałka muszkatołowa - mirystycyna - zwalczanie reumatyzmu, wzdęć, zaburzeń oskrzelowych, ułatwianie trawienia
• limonka kaffir - olejki eteryczne, kwas cytrynowy - działanie antybakteryjne i przeciwzapalne
• liść wawrzynu szlachetnego - olejki z cyneolem, terpenami i geraniolem - pobudzenie krążenia, działanie przeciwzapalne
• pieprz czarny - alkaloid piperyny, olejek lotny, żywica - działanie rozgrzewające, stymulowanie pracy żołądka, ułatwianie wchłaniania selenu, witaminy B i beta-karotenu, zwalczanie kataru, ułatwianie oddychania

Kilka sposobów na przyprawy :

1. Lemoniada z liści - 4 liście limonki kaffir przełożyć do szklanki; dodać 3 łyżki cukru i zalać wrzącą wodą; ostudzić; przecedzić; schłodzić i podawać z kostkami lodu i cytryną
2. Sos do ryb i pasztetów - śmietanę 18% wymieszać z sokiem z cytryny i 2 łyżkami zielonego pieprzu; odstawić na godzinę
3. Zupa dyniowa - 1kg dyni pokroić w kostkę i włożyć do naczynia żaroodpornego; dodać połowę szklanki bulionu warzywnego, szklankę śmietanki 12% i pół łyżeczki gałki muszkatołowej; zapiekać godzinę w piekarniku nagrzanym do 200 stopni Celsjusza; zmiksować; podawać z grzankami
4. Sos beszamelowy do warzyw - rozpuścić pół kostki masła; dodać pół szklanki mąki i smażyć na małym ogniu cały czas mieszając; dodać 500 ml mleka energicznie mieszając; dodać pół łyżeczki cukru, 3 liście laurowe i doprowadzić do wrzenia; gotować jeszcze 20 minut
5. Konfitura - ugotować syrop z 400 g cukru i pół szklanki wody; dodać 200 g pokrojonych gruszek; dodać 200 g pokrojonych jabłek; dodać 5 goździków; po 20 minutach dodać 200 g śliwek bez pestek; przełożyć do wyparzonych słoików; zakręcić i odwrócić o 360 stopni na 30 minut

SYCZUAŃSKIE SZASZŁYKI

Kuchnia syczuańska charakteryzuje się niebanalnym i oryginalnym łączeniem kontrastowych smaków lub barw. Przygotowując takie dania możemy więc zabawić się w kreatora sztuki kulinarnej, dobierać produkty, które wydawałyby się nie do połączenia, tym samym tworząc zaskakujące dania dla całej rodziny.
Moim pomysłem na wykorzystanie maksymy :"Sto potraw to sto(jeden) smaków" było stworzenie szaszłyków bananowo- czekoladowych na ostro. Brzmi dziwnie ? Przekonajcie się sami, że smakuje wyśmienicie !

SKŁADNIKI :

• ryż biały (500 g)
• banan (2)
• czekolada belgijska (100 g)
• mąka wrocławska (100 g)
• kasza manna (100 g)
• jajo (1)
• rum (5 ml) 
• olej rzepakowy do smażenia
• przyprawy : kardamon, imbir, chilli, biały pieprz, laska wanilii.

PRZYGOTOWANIE :

1. Dwukrotnie przepłukać ryż w zimnej wodzie.
2. Ugotować.
3. Czekoladę rozpuścić w kąpieli wodnej.
4. Banany rozgnieść widelcem.
5. Do wysokiej miski przełożyć ugotowany ryż, rozgniecione banany, czekoladę, mąkę, jajo, kaszę manną, rum oraz przyprawy.
6. Całość dokładnie wyrobić na jednolitą masę.
7. Na patelni rozgrzać olej.
8. Z masy formować niewielkie kuleczki i smażyć zanurzeniowo (w głębokim tłuszczu) na złoty kolor.
9. Gotowe kulki odsączyć na papierowym ręczniku.
10. Jeszcze ciepłe nabijać na patyki do szaszłyków, po 4-5 sztuk.

SMACZNEGO !