CZEKOLADOWY BAŁWANEK

Do przygotowania podstawy tego deseru potrzebujemy jedynie białka jaja kurzego i cukru, a większość ludzi boi się z nim zmierzyć. Mowa oczywiście o bezie, która jest tak wdzięczna, że nadaje się jako samodzielne ciasteczka - beziki, dekoracja wierzchnia ciasta, osobne ciasto lub mini bezy przekładane masą. Właśnie dziś zdradzę sekret udanej, śnieżnobiałej bezy i przedstawię jej mini wersję z kremem czekoladowym i wiśniami (z domowego kompotu).

SKŁADNIKI :

• białka jaja w temperaturze pokojowej (6)
• cukier puder (300 g)
• szczypta soli

(masa czekoladowa)

• serek mascarpone (200 g)
• czekolada mleczna (50 g)
• śmietanka 36% (200 ml)
• espresso - wystudzone (3 łyżki)

PRZYGOTOWANIE :

1. Białka jaj przełóż do miski.
2. Zacząć ubijanie od niskich obrotów miksera.
3. Gdy powstanie lekka piana, dodać szczyptę soli.
4. Zwiększyć obroty miksera do średniej prędkości.
5. Stopniowo dodawać cukier puder, cały czas ubijając bezę.
6. Ubijać białka jeszcze 4 minuty na najwyższych obrotach miksera.
7. Piekarnik rozgrzać do 110 stopni Celsjusza.
8. Arkusz papieru do pieczenia rozłożyć na blachę.
9. Z utworzonej bezy zrobić 6 kółek - kleksów.
10. Wstawić do nagrzanego piekarnika.
11. Piec godzinę.
12. Po tym czasie uchylić drzwiczki piekarnika i włożyć łyżkę drewnianą.
13. Wyłączyć piekarnik pozostawiając bezy w środku na 3-4 godziny.
14. Czekoladę rozpuścić w kąpieli wodnej i pozostawić do ostygnięcia.
15. Schłodzoną śmietankę ubić na sztywno.
16. Stopniowo dodawać serek mascarpone, cały czas ubijając.
17. Dodać espresso i roztopioną czekoladę.
18. Zmiksować.
19. Przełożyć do lodówki na czas suszenia się bez.
20. Gotowe bezy wyciągnąć z piekarnika i delikatnie ściągnąć z papieru.
21. Przełożyć 3 spody na talerz.
22. Na każde z 3 kółek wyłożyć masę czekoladową.
23. Przykryć pozostałymi bezami.
24. Wierzch udekorować kremem, czekoladą i wiśniami.

SMACZNEGO !

ZDROWIE : SUSZONE OWOCE

Po co suszymy owoce ?

• sposób konserwacji żywności
• usunięcie wody
• skoncentrowanie składników odżywczych
• zmiana smaku, tekstury i koloru
• figi, morele, śliwki, rodzynki
• zawartość dwutlenku siarki - wydłużenie przydatności do spożycia ; wzmocnienie koloru

Czy suszone są bardziej pożywne niż świeże ?

• zawartość substancji odżywczych : beta-karoten, potas, wapń, żelazo
• wskazane dla osób jedzących mało owoców świeżych
• skoncentrowane źródło węglowodanów
• źródło błonnika - kontrola apetytu, zapobieganie zaparciom, sprzyjanie zdrowiu jelit
• utrata rozpuszczalnych w wodzie witamin - witaminy z grupy B, witamina C
• przestrzeganie równowagi między świeżymi a suszonymi

ZALETY :

• zawartość węglowodanów = źródło energii
• błonnik = korzystny wpływ na jelita, kontrola cukrzycy
•  witaminy, mikroelementy, przeciwutleniacze

WADY :

• wysoka kaloryczność
• wysoki poziom indeksu glikemicznego
• źródło szczawianów - sprzyjanie powstawaniu kamieni nerkowych i żółciowych
• związki siarki - unikanie przez osoby chore na astmę

Czy suszone owoce chronią serce ?

• zawartość przeciwutleniaczy - flawonole i kwasy chlorogenowe - zapobieganie powstawaniu blaszek miażdżycowych = ochrona serca
• najwięcej : śliwki, figi

Skąd efekt przeczyszczający ?

• środek przeciw zaparciom
• błonnik - zwiększenie masy stolca i przyspieszenie przesuwania przez jelita
• krótszy kontakt substancji chemicznych ze ścianami jelita
• "wymiatanie" komórek przedrakowych = obniżenie ryzyka raka jelita grubego
• pożywka dla pożytecznych bakterii bytujących w jelitach = fermentacja błonnika = kwas masłowy ("paliwo" dla komórek jelita)

Czy cukrzycy mogą jeść suszone owoce ?

• zawartość węglowodanów o średnim IG
• stabilizacja poziomu glukozy we krwi
• spowalnianie opróżniania żołądka, trawienia pokarmu i przyswajania glukozy
•  poprawa wrażliwości na insulinę (cukrzyca insulinozależna, insulinooporność)
• zaspokajanie apetytu
• unikanie przejadania się
• jadanie w małych ilościach

Ile należy ich jeść ?

• unikanie nadmiernego spożycia
• porównywanie ze świeżymi odpowiednikami (Np. kiść winogron = 2 łyżki rodzynek)

 Wartość odżywcza suszonych owoców : 

1. morele :

• energia : 142 kcal
• węglowodany : 18 g
• błonnik : 3,6 g
• potas : 604 mg
• żelazo : 1,2 mg

2. rodzynki :

• energia : 136 kcal
• węglowodany : 28 g
• błonnik : 2,0 g
• potas : 420 mg
• żelazo : 1,7 mg

3.figi :

• energia : 150 kcal
• węglowodany : 22 g
• błonnik : 5,7 g
• potas : 312 mg
• żelazo : 0,6 mg

4.śliwki :

• energia : 155 kcal
• węglowodany : 18 g
• błonnik : 3,1 g
• potas : 280 mg
• żelazo : 0,4 mg

Kilka sposobów na owoce suszone :

1. Babeczki : w misce połączyć szklankę otrębów owsianych, 3 łyżki cukru, szklankę mąki, łyżeczkę proszku do pieczenia i pół szklanki suszonej papai; w osobnej misce wymieszać 150 ml mleka, jajo, 3 łyżki oleju i dodać do suchych składników; wymieszać; przełożyć o natłuszczonej formy na babeczki; piec 20 minut w 180 stopniach Celsjusza
2. Granola - wymieszać 3 łyżki rodzynek, wiórków kokosowych, sułtanek, suszonych gruszek; dodać otręby owsiane; dodać łyżkę miodu i dokładnie wymieszać; blachę do pieczenia wyłożyć papierem; z powstałej masy za pomocą łyżki tworzyć kleksy; suszyć 20 minut w piekarniku nagrzanym do 80 stopni Celsjusza
3. W cieście - suszone figi posiekać; zalać wrzątkiem; odsączyć; dodać miód i posiekane pistacje; wymieszać; zawinąć w ciasto filo formując krokieciki; piec 15 minut w piekarniku nagrzanym do 200 stopni Celsjusza
4. Z kurczakiem - wymieszać rozdrobnionego kurczaka z grilla, posiekane suszone morele, uprażone płatki migdałowe, rukolę i kostki sera feta
5. Z pomarańczami - wyfiletować świeże pomarańcze i przełożyć do miski razem z sokiem; dodać pokrojone daktyle, prażone migdałowe płatki i posiekane liście mięty; posypać cynamonem

BAŁAGANIARA

Moja tytułowa "bałaganiara" to nic innego jak pożywna, makaronowa zapiekanka. Każdy z nas jadł ją chociaż raz w życiu, natomiast czy wiemy, z jakiego kraju pochodzi ? Mianowicie nasza pospolicie brzmiąca "zapiekanka" w oryginalnym języku ma nieco wdzięczniejszą nazwę "pastitsio" i pochodzi z Grecji. Ja najbardziej w tym daniu lubię różnorodność możliwości przyrządzenia go, bo ile ludzi, składników i okoliczności, tyle przepisów !

SKŁADNIKI :

• makaron lasagne (20 płatów)
• mielone mięso wołowe (500 g)
• cebula (2)
• marchew (2)
• czerwona papryka (1)
• żółta papryka (1)
• pomidor (4)
• bulion warzywny (50 ml)
• czosnek (3 ząbki)
• olej (90 ml)
• ser mozzarella tarty (250 g)
• przyprawy : tymianek, sól, pieprz, ostra i słodka papryka

PRZYGOTOWANIE :

1. Cebulę, marchew, papryki i pomidory pokroić w kostkę.
2. Na patelni rozgrzać połowę oleju.
3. Przesmażyć mięso wołowe.
4. Dodać pomidory i zalać bulionem.
5. Przykryć i całość dusić 10 minut.
6. Na drugiej patelni rozgrzać pozostały olej.
7. Na rozgrzany tłuszcz wrzucić warzywa i smażyć.
8. Ząbki czosnku posiekać i dodać do warzyw.
9. Dodać podduszone mięso, doprawić solą, pieprzem, ostrą i słodką papryką i tymiankiem.
10. Wymieszać i przykryć.
11. Dusić na małym ogniu 30 minut.
12.  Piekarnik nastawić na 180 stopni Celsjusza.
13. Żaroodporne naczynie natłuścić.
14. Układać kolejno : płaty makaronu, mięso z warzywami i posypywać serem.
15. W taki sposób powinna powstać 3-piętrowa zapiekanka.
16. Wstawić do nagrzanego piekarnika.
17. Piec 40 minut, aż do zrumienienia sera i zmiękczenia makaronu.

SMACZNEGO !

ZDROWIE : WODOROSTY

Co to są wodorosty ?

• różne typy roślin wodnych
• wody słodkie i słone
• występowanie jedynie w płytkich wodach, ze względu na potrzebę dostępu światła dla prawidłowego rozwoju
• brązowe, czerwone i zielone
• unikalny smak i struktura
• najpopularniejszy - czarny nori - po upieczeniu nabiera koloru jaskrawozielonego (sushi)
• popularne wodorosty : wakame, arame, dulse, kombu, listownicowe, hijiki

Jakie składniki odżywcze zawierają ?

• jod
• potas
• wapń
• magnez
• fosfor
• żelazo
• foliany
• ryboflawina
• filochinion
• wysoka zawartość wody
• duża zawartość sodu
• błonnik
• lignany

ZALETY :

• zawartość jodu niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania tarczycy
• obfitość w foliany, wpływające na prawidłowy rozwój płodu i obniżające ryzyko chorób serca i udarów mózgu

WADY :

• zebrane z zatrutych wód mogą zawierać metale ciężkie takie jak kadm, ołów i arsen - wchłanianie chemikalii z wód morskich

Czy wodorosty mogą zapobiegać powstawaniu nowotworów złośliwych ?

• obecność lignanów - zapobieganie namnażaniu się komórek nowotworowych i hamowanie metabolizmu estrogenów w komórkach tłuszczowych
•  kobiety po menopauzie - wytwarzanie estrogenu w tkance tłuszczowej - nadmiar jako czynnik ryzyka rozwoju nowotworu złośliwego
• zapobieganie rakowi okrężnicy

Czy wodorosty mają wpływ na zdrowie tarczycy ?

• najbogatsze naturalne źródło jodu
• umożliwienie produkcji hormonów takich jak tyroksyna (T4) i trójjodotyronina (T3)
• prawidłowa przemiana materii
• alternatywa dla soli jodowanej

Dlaczego foliany są niezbędne w naszej diecie ?

• zapobieganie wadom wrodzonym płodu
• kontrola homocysteiny - wysoki poziom = ryzyko choroby niedokrwiennej serca i udaru mózgu

Czy wodorosty mają działanie przeciwzapalne ?

• fulkany - substancje podobne do węglowodanów - redukcja stanów zapalnych

Składniki odżywcze w 1/2 szklanki surowych wodorostów :

• energia - 14 kcal
• woda - 35 g
• błonnik - 5 g
• sód - 64 mg
• potas - 34 mg
• wapń - 50 mg
• żelazo - 2,5 mg

Kilka sposobów na wodorosty :

1. Maki wegetariańskie - połowę szklanki ugotowanego ryżu krótkoziarnistego rozprowadzić na arkuszu nori; ułożyć rządek pokrojonego ogórka, awokado, papryki i marchewki; zwinąć w rulonik i podzielić na porcje; podawać z jasnym sosem sojowym
2. Sałatka - do miski wrzucić posiekane wodorosty, pokrojoną w plastry rzodkiew, posiekaną cebulę dymkę i pokrojone tofu; doprawić jasnym sosem sojowym i posypać sezamem
3. Hijiki warzywne - szklankę wodorostów moczyć przez 30 minut; odsączyć; wymieszać ze startą marchewką, pokrojoną papryką, 4 posiekanymi dymkami, szklanką odsączonych pędów bambusa, 3 łyżkami sosu sojowego i łyżką oleju sezamowego
4. Rosół - kawałek suszonego kombu przełożyć do rondla; zalać 4 szklankami bulionu drobiowego; dodać 2 łyżki sosu sojowego, 2 łyżeczki cukru i podgrzewać na wolnym ogniu 10 minut; wyrzucić wodorosty; dodać pokrojonego kurczaka, tofu i grzyby shiitake; gotować do miękkości mięsa
5. Zupa jarzynowa - na oliwie zeszklić 2 posiekane cebule; dodać 2 pokrojone w kostkę ziemniaki, pokrojony pasternak, posiekaną marchew, szklankę wodorostów, 8 szklanek wody i łyżkę dashi w granulkach; gotować do miękkości jarzyn

TRÓJKOLOROWY LAS

Za oknami szara jesień, to chociaż w kuchni można poszaleć z kolorami. Brązowy biszkopt z dodatkiem szafranu (bez proszku do pieczenia), jogurtowy, biały krem i owoce leśne zalane czerwoną galaretką. Ciastka tortowe to podstawa do tworzenia znakomitych deserów cieszących oko i podniebienie - do dzieła !

SKŁADNIKI :

(biszkopt)

• jaja (5)
• cukier (200 g)
• mąka pszenna (200 g)
• skrobia ziemniaczana (50 g)
• sól
• szafran

(krem jogurtowy)

• serek homogenizowany (200 g)
• jogurt grecki (400 g)
• cukier wanilinowy (2)
• żelatyna (15 g)
• wrząca woda (50 ml)

(wierzch)

• mrożone owoce leśne (1)
• galaretka truskawkowa (1)

PRZYGOTOWANIE :

1.  Piekarnik nastawić na 170 stopni Celsjusza.
2. Blachę do pieczenia wyłożyć papierem.
3. Rozmrozić owoce leśne.
4. Białka oddzielić od żółtek.
5. Do białek dodać szczyptę soli i zacząć ubijać.
6. Stopniowo dodawać cukier, wciąż ubijając.
7. Do żółtek dodać łyżkę cukru, szafran i zmiksować.
8. Do białek dodać żółtka.
9. Przesiać obydwie mąki i delikatnie wymieszać.
10.  Masę przelać do przygotowanej blachy.
11. Wstawić do nagrzanego piekarnika i piec 35 minut.
12. Wystudzić w formie.
13. Serek homogenizowany dokładnie wymieszać z jogurtem.
14. Do kubka wlać wrzątek i wymieszać z żelatyną.
15. Gdy przestygnie dodać do jogurtu i dokładnie wymieszać.
16. Biszkopt wyciągnąć z formy.
17. Krem równomiernie rozprowadzić po biszkopcie.
18. Na krem wyłożyć rozmrożone owoce.
19. Galaretkę przygotować zgodnie z instrukcją na opakowaniu (zmniejszyć ilość wrzątku).
20. Odstawić do ostygnięcia.
21. Owoce pokryć galaretką.
22. Wstawić do lodówki na całą noc - do całkowitego zastygnięcia.

SMACZNEGO !

ZDROWIE : DIABETYCY 2

Błonnik :

• często nazywany resztkami pokarmowymi
• część posiłku niepodlegająca trawieniu
• dwie odmiany - rozpuszczalna i nierozpuszczalna
• nierozpuszczalny - wspomaganie trawienia; zmniejszenie ryzyka chorób jelit (zapalenie uchyłka jelita grubego, hemoroidy); zapobieganie zaparciom - ciemne pieczywo, makaron razowy, płatki śniadaniowe z ziarnami
• rozpuszczalny - ułatwienie kontrolowania poziomu glukozy (spowolnienie tempa uwalniania jej do krwi); obniżanie poziomu cholesterolu - owoce, warzywa, fasola, płatki owsiane, rośliny strączkowe
• ułatwienie kontrolowania masy ciała - dłuższe uczucie sytości
•  zwiększenie ilości spożywanego błonnika = zwiększenie ilości dostarczanych płynów

Jak zwiększyć ilość błonnika w diecie ?

1. Zamiast jasnego pieczywa, wybieraj chleb pełnoziarnisty lub razowy, razową pitę lub wypróbuj jasne pieczywo z podwyższoną wartością błonnika.
2. Jedz dużo owoców, warzyw i roślin strączkowych, takich jak fasola, groch, soczewica.
3. Wprowadź do jadłospisu ciecierzycę - można z niej przyrządzić pastę kanapkową lub zupę.
4. Do płatków śniadaniowych dodawaj suszone lub świeże owoce.
5. Wybieraj desery owocowe.
6. Jak najczęściej zastępuj mąkę białą - mąką razową. Jeśli jednak potrawa, którą przyrządzasz wymaga użycia mąki pszennej, wymieszaj ją z mąką razową w stosunku 1:1.
7. Na przekąskę wybieraj wafle ryżowe lub kukurydziane.

Zmniejszanie ilości tłuszczu w posiłkach :

• niezbędne dla zdrowia
• diabetycy - zwiększone ryzyko zachorowania na chorobę wieńcową
• kontrola masy ciała
• identyczna zawartość wapnia i białka w nabiale chudym co tłustym czy półtłustym (zmniejszenie tłuszczu i kalorii)
• sery i margaryny o obniżonej zawartości tłuszczu

Rodzaje tłuszczu :

• nasycone - produkty pochodzenia zwierzęcego - masło, słonina, smalec, tłuste mięso, pełnotłusty nabiał - zwiększenie poziomu cholesterolu we krwi, zwiększenie ryzyka choroby wieńcowej
• nienasycone - jedno i wielonienasycone - produkty pochodzenia roślinnego - obniżenie poziomu cholesterolu we krwi; zapobieganie chorobom serca
• jednonienasycone - oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej z orzeszków ziemnych, kremy do smarowania pieczywa takie jak Olivio, Olive Gold i St Ivel Mono
• wielonienasycone - tłuste ryby (śledź, makrela, tuńczyk, sardela, sardynki, pstrąg), olej kukurydziany, olej słonecznikowy, olej z krokosza barwiarskiego, olej sojowy

Jak zmniejszyć ilość tłuszczu w codziennej diecie ?

1. Zamiast masła lub margaryny stosuj kremy do smarowania pieczywa.
2. Smaruj chleb cienką warstwą tłuszczu.
3. Od czasu do czasu całkowicie zrezygnuj z tłuszczu do smarowania pieczywa i zastąp go pastą kanapkową domowej roboty - z fasoli, z ciecierzycy, sojową, z bakłażana lub awokado
4. Przygotowując koktajle mleczne i płatki śniadaniowe, używaj mleka odtłuszczonego.
5. Śmietanę zastąp kefirem lub jogurtem naturalnym.
6. Zmniejsz ilość spożywania serów podpuszczkowych (żółtych). Staraj się je zastępować twarogiem czy serkiem wiejskim.
7. Jedz z umiarem ciastka, ciasta, herbatniki i słodycze - zawierają dużo tłuszczu niewidocznego.
8.  Jedz więcej ryb - ryby morskie powinno spożywać się co najmniej 1 raz w tygodniu, gdyż zawierają olej korzystny dla zdrowia (niezbędny nienasycony kwas tłuszczowy OMEGA-3)
9. Wybieraj jak najchudsze gatunki mięsa, a przed gotowaniem usuń wszelkie widoczne kawałki tłuszczu.
10. Stosuj mniej mięsa niż zalecane w przepisie - zastąp je częściowo warzywami lub roślinami strączkowymi.
11. Mięso z kurczaka i indyka jedz bez skóry - usuniesz tłuszcz podskórny ze swojego jadłospisu.
12. Postaraj się ograniczyć jedzenie gotowych potraw mięsnych takich jak kiełbaski, tarty mięsne, burgery i parówki.
13. Jedz mniej chipsów i słonych przekąsek.

Gotowanie z mniejszą ilością tłuszczu :

1. Nie nalewaj oleju prosto z butelki, ale odmierzając łyżką stołową lub rozprowadzając pędzelkiem po jej powierzchni.
2. Podsmażając warzywa do potraw typu curry obniż ilość tłuszczu do smażenia o połowę - niż ta podana w przepisie.
3. Najlepiej, gdybyś do smażenia używał/a woka, gdyż dzięki wysokim ściankom i zaokrąglonym dnie wystarczy niewielka ilość tłuszczu.
4. Używaj patelni z powłoką teflonową.
5. Staraj się jak najrzadziej smażyć i piec, zastąp tę obróbkę kulinarną gotowaniem na parze, w wodzie i grillowaniem.
6. Przygotowując dania warzywne ogranicz użycie masła, a zwiększ ilość ziół, cebuli, czosnku czy soku cytrynowego.
7. Piecz mięso na kratce tak, by tłuszcz spływał na dół i gromadził się w brytfannie.
8. Burgery, kiełbasę czy rybę grilluj zamiast smażyć.

Ukryty tłuszcz :

• tarta z podrobami - 42 g
• lotaryński quiche - 39 g
• tarta z mięsem wieprzowym - 38 g
• makaron z serem - 32 g
• curry z kurczaka - 31 g
• avocado - 28 g 
• kawałek pizzy z serem i pomidorami - 27 g
• cheeseburger - 26 g
• eklerka - 21 g
• doughnut - 16 g
• tarta jabłkowa - 16 g
• ciastko ponczowe - 16 g
• nuggetsy z kurczaka -14 g
• ciastko z kremem - 14 g
• croissant - 10 g
• chipsy ziemniaczane - 9 g

Cholesterol :

• substancja wytwarzana przez organizm i wchodząca w skład komórek i tkanek ludzkiego ciała
• zbyt duża wysokość we krwi - odkładanie się tłuszczu w arteriach - choroby serca
• zwiększenie spożycia tłuszczy jednonienasyconych i wielonienasyconych
• ograniczenie spożywania tłuszczy nasyconych - zwiększanie poziomu cholesterolu
• zwiększenie ilości spożywania produktów zawierających "dobry cholesterol" = automatyczne zmniejszenie poziomu "złego cholesterolu"

POPIERNICZONY WYPIEK

Czas świątecznych porządków, zakupów i wypieków zbliża się wielkimi krokami. Przedstawiam zatem neutralny przepis na ciastka, które w smaku do złudzenia przypominają Bożonarodzeniowe pierniczki, w rzeczywistości będąc gryczanymi ciastkami korzennymi z kawałkami białej czekolady. Myślę, że z powodzeniem mogą zagościć na Waszych świątecznych stołach, obok makowca i sernika. Warto upiec je tydzień wcześniej, by przeleżakowały (o ile domowe łasuchy dadzą radę się powstrzymać).

SKŁADNIKI :

•  mąka gryczana (1,5 kg)
• płynny miód (600 ml)
• cukier puder (400 g)
• masło (200 g)
•  jaja (2)
• soda oczyszczona (15 g)
• przyprawa korzenna (opakowanie)
• kardamon
• biała czekolada
• orzechy nerkowca lub inne bakalie (200 g)

PRZYGOTOWANIE :

1.  Mąkę gryczaną przesiać do miski.
2. Dodać pozostałe składniki (z wyjątkiem czekolady).
3. Wyrobić na gładkie ciasto (ręcznie).
4. Pozostawić na 30 minut.
5. Piekarnik nastawić na 180 stopni Celsjusza.
6. Blachy do pieczenia wyłożyć papierem.
7. Białą czekoladę połamać na niewielkie kawałki.
8. Orzechy posiekać (nie całkiem drobno).
9. Dodać do ciasta i wymieszać.
10. Tak przyrządzone ciasto rozwałkować na stolnicy podsypanej mąką.
11. Wycinać okrągłe ciastka i przekładać na przygotowane blasze.
12. Gotowe ciastka - pierniczki wstawić do nagrzanego piekarnika i piec 10 minut.
13. Po ostudzeniu można dekorować jak tradycyjne pierniki lub pozostawić w "surowej" formie.

 SMACZNEGO !

ZDROWIE : DIABETYCY

Co to jest cukrzyca ?

• diabetes mellitus
• stan, gdy poziom glukozy (cukru) we krwi jest zbyt wysoki - brak odpowiedniego wykorzystania przez organizm
• nieprawidłowe działanie mechanizmu przetwarzania cukru w energię
• za mało insuliny (hormon wytwarzany przez trzustkę, umożliwiający glukozie przenikanie do komórek) lub nieprawidłowe jej działanie 
• glukoza - dostarczana w posiłkach słodkich lub trawienia pokarmów skrobiowych (chleb, ziemniaki)
• glukoza - wytwarzana przez wątrobę
• wzrastanie poziomu glukozy we krwi po posiłku - wyzwalanie insuliny przez organizm

Rodzaje cukrzycy :

• typu 1 - insulinozależna
• typu 2 - insulinoniezależna

Cukrzyca typu 1 :

• niedobór insuliny we krwi spowodowany zniszczeniem większości komórek (trzustki) produkujących ten hormon
• zazwyczaj przed 40. rokiem życia
• częste występowanie wśród dzieci
• kuracja - podawanie insuliny i stosowanie diety diabetycznej
• rozwój w ciągu kilku tygodni
• zwlekanie z rozpoczęciem leczenia - choroby nerek, serca, utrata widzenia

Cukrzyca typu 2 :

• zbyt mało wyprodukowanej insuliny
• wyprodukowanie insuliny działającej nieprawidłowo - insulinooporność
• występowanie najczęściej po 40. roku życia
• terapia - iniekcje insuliny, dieta diabetyczna połączona z ćwiczeniami, leki
• powolny rozwój
• objawy mało wyraźne, traktowane jako skutek starzenia się lub przepracowania
• zdarza się bezobjawowa - wykrycie podczas rutynowych badań kontrolnych

Objawy cukrzycy :

• ciągłe pragnienie
• częste (nocne) wizyty w toalecie
• nadmierne zmęczenie
• utrata wagi
• regularne ataki grzybicy
• zaburzenia widzenia 

Dlaczego chorujemy ?

• powszechny problem zdrowotny - 1,4 miliona osób (USA)
• nietypowy atak organizmu na własne komórki
• bezpośredni bodziec - infekcje lub wirusy
• zachorowanie możliwe u obydwu płci
• cukrzyca typu 2 = początek dojrzałości - często pojawia się w średnim wieku
• brak normalnej reakcji organizmu na własną insulinę
• cukrzyca - poważna choroba - odpowiednia terapia
• największe ryzyko : choroba w rodzinie, duża nadwaga, kobiety w ciąży, kobiety rodzące duże dziecko, choroby trzustki
• objawy - po wypadku lub chorobie - nie są przyczyną, tylko ujawnieniem stanu
• stres - nasilenie objawów
• zarażenie i zainfekowanie osób trzecich - brak

Jak postępować ?

• brak sposobów całkowitego uzależnienia
• niewykorzystana glukoza - wydalana z moczem
• odpowiednia dieta
• ćwiczenia
• leki
• podawanie insuliny - zastrzyki
• dobrze zbilansowane posiłki
• wykonywanie prostej analizy krwi lub moczu
• stymulowanie trzustki do wytwarzania większej ilości insuliny
• pomiar poziomu glukozy we krwi

Zdrowa dieta :

• niska zawartość tłuszczu
• duża ilość owoców i warzyw
• bezpośredni wpływ spożywanego jedzenia na poziom glukozy we krwi
• obniżenie ilości cholesterolu

6 kroków ku doskonałości :

1. Jedz w miarę możliwości regularne posiłki, zawierające produkty bogate w skrobię (chleb, makaron, czapati, ziemniaki, ryż, zboża) i błonnik. Pozwoli to kontrolować poziom glukozy we krwi.
2. Postaraj się ograniczyć ilość spożywanego tłuszczu, w szczególności nasyconych tłuszczów zwierzęcych, które sprzyjają chorobom serca. Wybieraj napoje o małej zawartości tłuszczu, czyli chude mleko i odtłuszczone jogurty. Zamiast smażyć potrawy - upiecz, ugotuj lub przyrządź na grillu.
3. Jedz więcej owoców i warzyw, co najmniej 5 porcji dziennie, aby dostarczyć odpowiednią dawkę witamin i błonnika oraz zbilansować codzienną dietę.
4. Zmniejsz ilość spożywanych cukrów i słodkich napojów. Wybieraj soki świeże lub o niskiej zawartości cukru, ponieważ te słodzone podnoszą poziom glukozy we krwi niebezpiecznie szybko.
5. Używaj mniej soli, zastępując ją ziołami i innymi przyprawami.
6. Alkohol pij z umiarem, czyli nie więcej niż 2 jednostki alkoholowe (kobieta) czy 3 jednostki alkoholowe (mężczyzna). Jeśli już pijesz, nie rób tego na pusty żołądek, bo zwiększa to ryzyko hipoglikemii - niskiego poziomu glukozy we krwi.

Zdrowa dieta w praktyce :

• regularne posiłki
• bogactwo węglowodanów zawartych w skrobii
• duża ilość owoców i warzyw
• stopniowa zmiana zwyczajów żywieniowych
• wprowadzanie 1 lub 2 zmian tygodniowo
• smarowanie pieczywa margaryną zamiast masłem
• wybieranie nabiału chudego zamiast tłustego
• różnorodność diety
• codzienny dobór produktów z każdej grupy : mięso, drób, ryby; warzywa i owoce; tłuste i bogate w cukier pokarmy
• podstawa posiłków i przekąsek - chleb, ziarna, kasze, ryż pełnoziarnisty, makaron pełnoziarnisty, ziemniaki 
• chude mięso i drób
• 1/3 diety - węglowodany pochodzące z warzyw i owoców
• produkty skrobiowe - 1/2 talerza
• pozostała część - ryby, sery lub mięso
• małe przekąski węglowodanowe między posiłkami - dostarczanie ich regularnie w ciągu całego dnia
• kontrola glukozy we krwi

MIGDAŁ ŚMIECHU

Przeglądając strony internetowe z akcesoriami do pieczenia natknęłam się na pieczątki do ciastek. Wybór na rynku jest naprawdę wielki, od uśmiechów, minek, zwierzątek, po motywy świąteczne czy też urodzinowe. Są łatwe w użyciu, bo przecież wystarczy odcisnąć dany znak na wypieku, a ile radości wnosi do naszej kuchni. Ja swój zakup wypróbowałam na kruchych ciasteczkach migdałowych, jako dowód na to, że nawet najprostsze smakołyki mogą wyglądać olśniewająco.

SKŁADNIKI :

• mąka pszenna (225 g)
• mąka ryżowa (30 g)
• masło (180 g)
• cukier trzcinowy lub biały (70 g)
• grubo siekane migdały (15 g)
• olejek migdałowy (2 ml)
• sól (szczypta)

PRZYGOTOWANIE :

1. Piekarnik nastawić na 170 stopni Celsjusza.
2. Blachę do pieczenia wyłożyć papierem.
3. Do miski przesiać obie rodzaje mąki i sól.
4. Dodać kawałki masła i rozdrobnić za pomocą miksera.
5. Gdy ciasto będzie wyglądało jak grubo pokruszony chleb - wmieszać cukier.
6. Dodać migdały, olejek migdałowy i wymieszać.
7. Z ciasta formować kulki i spłaszczać w ręce.
8. Ułożyć na blasze do pieczenia.
9. Do dekoracji można użyć całych migdałów, pieczątek do ciastek, radełka.
10. Udekorowane ciastka posypać cukrem.
11. Wstawić do nagrzanego piekarnika i piec 20-25 minut.

 

SMACZNEGO !

ZDROWIE : FASOLA KIDNEY

Co to takiego ?

• bogate źródło białka roślinnego (podobnie jak canellini, pinto, haricot)
• jedna z odmian fasoli
• nerkowaty kształt i ciemnoczerwony kolor
• nie rozpada się podczas gotowania
• przejmuje aromaty innych składników
• popularna w kuchni meksykańskiej i południowoamerykańskiej

Czy jest dobrym źródłem składników pokarmowych ?

• komplet najpotrzebniejszych dla organizmu aminokwasów
• zawartość błonnika, tiaminy, żelaza, manganu, miedzi, fosforu i witaminy K
• zamiennik mięsa dla wegetarian
• dodatek do mięs, makaronów razowych, brązowego ryżu
• zawartość węglowodanów o niskim IG

ZALETY :

• cenne źródło białka roślinnego
• błonnik - zdrowie serca i jelit
• pomoc w kontroli i profilaktyce cukrzycy

WADY :

• surowa - zawartość fitohemaglutynina - toksyczna substancja zakłócająca pracę komórek

Jak fasola kidney chroni nasze serce ?

• zmniejszenie ryzyka śmierci z powodu chorób serca
• bogactwo błonnika rozpuszczalnego - brak reabsorpcji cholesterolu w jelitach - wydalanie z organizmu
• składniki przyjazne sercu - kwas foliowy, mangan, miedź, potas

Jak pomaga kontrolować cukrzycę ?

• stabilizacja poziomu cukru
• łagodne podnoszenie poziomu glukozy w trakcie i po posiłku
• dłuższe uczucie sytości
• zmniejszenie pokusy podjadania
• kontrola masy ciała

Jak poprawia pracę jelit ?

• zwiększenie masy stolca i niwelacja zaparć
• zapobieganie problemom trawiennym - zespół jelita drażliwego ; zapalenie uchyłków jelita grubego
• 200 g fasoli = 40% zapotrzebowania na błonnik
• brak wzdęć

Ile należy jej jeść ?

• czerwone mięso = 3 - 4 razy w tygodniu 
• zastąpienie 2 porcji fasolą kidney
• brak niezdrowych tłuszczy
• dodawanie do potraw mięsnych - wzbogacenie posiłków

Składniki odżywcze fasoli kidney - 200 g :

• energia - 208 kcal
• białko - 14 g
• węglowodany - 27 g
• błonnik - 12 g
• fosfor - 190 mg
• miedź - 0,3 mg
• żelazo - 4 mg
• mangan - 0,3 mg 

Kilka pomysłów na wykorzystanie red kidney :

1. Z chili - na oliwie z oliwek podsmażyć posiekaną cebulę, czosnek i zmieloną wołowinę; usmażyć; dodać posiekaną chili, pomidory z puszki, opłukaną fasolę; gotować do zgęstnienia; doprawić
2. Gulasz - posiekać czosnek i imbir; podsmażyć na oleju; dodać zmielony kmin rzymski, chili, 2 pokrojone pomidory, 2 łyżki brązowej soczewicy i 250 ml wody; gotować do miękkości; dodać szklankę fasoli i posiekaną kolendrę
3. Bolognese - posiekać cebulę i czosnek; podsmażyć na oliwie z oliwek; dodać 400 g pomidorów z puszki, szklankę rozgniecionej fasoli i łyżeczkę ziół; gotować do zgęstnienia; podawać do makaronu
4. Burritos - ugotować po szklance fasoli, kukurydzy i salsy; mieszankę nałożyć na burrito; dodać drobno pokrojone warzywa - ulubione - ; posypać startym żółtym serem; zawinąć;
5. Bakłażan - bakłażany wydrążyć; podsmażyć miąższ na oliwie wraz z posiekanym czosnkiem i cebulą; dodać pomidory i fasolę; gotować do zgęstnienia; doprawić; posypać startym żółtym serem; upiec na złoto

KARPACKI ODLOT

Karpatka swą nazwę zawdzięcza kształtowi, który przypomina wzniesienia górskich szczytów. Wszystko to za sprawą ciasta parzonego rozwarstwiającego się podczas pieczenia. Ciasto to jest o tyle ciekawe, że tak naprawdę z kim by się nie rozmawiało o przepisie, nie ma jednogłośnego werdyktu, tak samo jak w przypadku sposobów jej zjadania. Przedstawiam zatem mój " sposób na karpatkę" oraz mam nadzieję, że zmotywuje on Was do przyrządzania domowych wypieków !

SKŁADNIKI :

(ciasto)

• woda (250 ml)
• margaryna (150 g)
• mąka pszenna (250 g)
• jaja (5)
• sól
• proszek do pieczenia (5 g)

(krem)

• masło (300 g)
• mleko (600 ml)
• cukier (100 g)
• cukier wanilinowy (10 g)
• mąka pszenna (80 g)
• mąka ziemniaczana (80 g)
• żółtko (2)

PRZYGOTOWANIE :

1. Wodę zagotować z margaryną.
2. Zdjąć z ognia i dodać mąkę - mieszając.
3. Pozostawić do ostygnięcia.
4. Nastawić piekarnik na 180 stopni Celsjusza.
5. Do ostudzonego ciasta dodawać kolejno jaja - miksując.
6. Dodać sól i proszek do pieczenia.
7.  Podzielić ciasto na 2 części.
8. Przełożyć do wyłożonych papierem do pieczenia blach.
9. Wstawić do nagrzanego piekarnika i piec 30 minut.
10. Połowę mleka ugotować z cukrem.
11. Pozostałą część wymieszać z żółtkami, cukrem wanilinowym i mąkami.
12. Dodać do gotującego się mleka - mieszając.
13. Masło utrzeć na biało.
14. Dodawać stopniowo budyń - miksując.
15. Masę rozsmarować na ostudzonym blacie ciasta.
16. Przykryć drugim blatem.
17. Wstawić na 2 godziny do lodówki.

 

 SMACZNEGO !

ZDROWIE : AROMATYCZNE PRZYPRAWY ŚWIATA

Przyprawy nadają potrawom bezcenny smak i aromat tylko wtedy, gdy wiemy ile i do jakich dań je używać.

Skąd pochodzą przyprawy ?

• rośliny występujące w klimacie gorącym i wilgotnym
• naturalne środowisko = najwyższa jakość
• hodowle sztuczne spowodowane rosnącym popytem

Z których części wytwarza się przyprawy ?

• korzeń - imbir, kurkuma, galangal
• liście - wawrzyn, kaffir
• kwiaty - goździk
• owoce - pieprz, gałka muszkatołowa
• kora - cynamon
• różnorodność
• odmienny stopień dostępności

ZALETY :

• część przypraw ma właściwości lecznicze
• ułatwianie przyswajania ciężkostrawnych potraw
• idealne do wzmocnienia smaku domowych nalewek
• przyprawianie potraw = ograniczenie użycia soli
• niska kaloryczność

WADY :

• specyficzność smaku niektórych przypraw orientalnych

Kilka słów o... :

• gałka muszkatołowa : przyprawianie mięs (szczególnie pasztetów), pierników, deserów, win; ułatwianie trawienia; wspaniały aromat; starta szybko wietrzeje
•  liść laurowy : przyprawianie zup i sosów; pieczenie mięsne; poprawa krążenia; wzbogacanie smaku
• pieprz czarny : żywica o ostrym smaku; zwiększenie wchłaniania selenu, witaminy B i beta-karotenu; idealny na zimę; działanie rozgrzewające; zwalczanie kataru; stymulująco działa na żołądek; sprzyja wydzielaniu soków trawiennych
• drzewko limonki kaffir - świeży, cytrusowy smak; doskonała kompozycja do dań z drobiem i dań rybnych; przyprawianie curry; składnik azjatyckiego bouquet garni

Ile przypraw należy jeść ?

• umiar
• nadmiar gałki muszkatołowej - powyżej 60 g - konwulsje, palpitacje, nudności, odwodnienie
• nadmiar pieprzu czarnego - palenie w żołądku
• doprawianie do smaku głównych posiłków

Działanie lecznicze przypraw :

• goździki - eugenol - uśmierzanie bólu, działanie rozkurczowe
• gałka muszkatołowa - mirystycyna - zwalczanie reumatyzmu, wzdęć i zaburzeń oskrzelowych
• limonka kaffir - olejki eteryczne, kwas cytrynowy - działanie antybakteryjne i przeciwzapalne
• wawrzyn szlachetny - olejki z cyneolem, olejki z terpenami, olejki z geraniolem - pobudzanie krążenia; działanie przeciwzapalne
• pieprz czarny - alkaloid piperyny - działanie rozgrzewające; stymulowanie pracy żołądka

Sposoby na przyprawy :

1. Lemoniada - 4 liście kaffiru włożyć do naczynia; zasypać 3 łyżkami cukru; zalać szklanką wrzątku; ostudzić i przecedzić; dodać lód i plastry cytryny
2. Sos do ryb i pasztetów - śmietanę 18 % wymieszać z sokiem z cytryny i 2 łyżkami zielonego pieprzu; odstawić na godzinę
3. Zupa - 1 kg dyni pokroić w kostkę i przełożyć do żaroodpornego naczynia; dodać 180 ml wrzątku z kostką bulionu warzywnego, szklankę śmietany 12%, pół łyżeczki soli, pół łyżeczki gałki muszkatołowej; zapiec w 200 stopniach około godzinę; zmiksować
4. Beszamel - pół kostki masła rozpuścić i smażyć z połową szklanki mąki; po kilku minutach mieszania zdjąć z ognia; odać 500 ml mleka mieszając; dodać pół łyżeczki soli, pół łyżeczki cukru, 2 laurowe liście; doprowadzić do wrzenia; gotować 20 minut
5. Konfitura - z 400 g cukru i pół szklanki wody ugotować syrop; wrzucić 200 g gruszek; gdy zaczną szklić dodać 200 g jabłek i 5 goździków; kiedy jabłka się rozpadną dodać 200 g śliwek; po rozpadnięciu przełożyć do słoików; obrócić o 360 stopni i odstawić na 30 minut.